13 tác dụng của men vi sinh đối với sức khỏe

Men Vi Sinh là gì?

Men vi sinh là các vi sinh vật sống có lợi, được tiêu thụ qua đường ăn hoặc uống nhằm đem lại lợi ích cho sức khỏe. Chúng thường là vi khuẩn chí đường ruột hoặc một số loại nấm men có tác dụng tích cực trên hệ tiêu hóa.

Các loại lợi khuẩn thường thấy trong Men vi sinh

Hai loại vi khuẩn phổ biến nhất là Lactobacillus và Bifidobacteria. Ngoài ra, men vi sinh còn có thể chứa các vi khuẩn có lợi khác như:

• Saccharomyces
• Enterococcus
• Escherichia
• Bacillus
• Streptococcus

Trong đó, loại nấm men thường gặp nhất là Saccharomyces boulardii. Mỗi chủng vi sinh vật mang lại những lợi ích sức khỏe khác nhau.

Một số lợi ích của Men Vi Sinh

Các sản phẩm bổ sung men vi sinh thường ghi rõ thành phần loại vi sinh vật và lợi ích sức khỏe tương ứng. Men vi sinh có thể cung cấp một chủng vi khuẩn nhất định hoặc nhiều chủng khác nhau, được gọi là men vi sinh phổ rộng hoặc đa chủng.

Men Vi Sinh trong Thực Phẩm

Men vi sinh còn có mặt trong các thực phẩm lên men như sữa chua, dưa chua, kim chi,… Điều quan trọng là không nên nhầm lẫn men vi sinh với prebiotic, là các carbs (thường là chất xơ) giúp nuôi dưỡng các vi khuẩn có lợi đã có trong ruột.

Synbiotics

Những thực phẩm lên men chứa cả men vi sinh (probiotics) và chất xơ tạo môi trường cho vi sinh vật phát triển (prebiotics) được gọi là synbiotics.

13 tác dụng của men vi sinh đối với sức khỏe

1. Cải Thiện Sức Khỏe Tiêu Hóa

Hệ vi sinh vật trong đường tiêu hóa rất quan trọng cho quá trình tiêu hóa, trao đổi chất, và hệ miễn dịch. Khi hệ vi khuẩn đường ruột bị xáo trộn do kháng sinh, điều trị ung thư hoặc tiêu chảy do Clostridium difficile, bổ sung men vi sinh giúp cân bằng lại hệ vi sinh, ngăn ngừa vi khuẩn gây bệnh và cải thiện sức khỏe tiêu hóa.

Nghiên cứu cho thấy, trong 31 trên 39 thử nghiệm ngẫu nhiên với 9.955 người tham gia, men vi sinh giúp ngăn ngừa 60% số ca tiêu chảy do Clostridium difficile ở những người dùng kháng sinh. (01)

2. IBS – Hội Chứng Ruột Kích Thích

IBS là tình trạng rối loạn tiêu hóa với các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, táo bón, đầy hơi mà không có tổn thương thực thể. Men vi sinh giúp cân bằng hệ vi sinh, tăng cường vi khuẩn có lợi và ngăn ngừa vi khuẩn gây bệnh.

Nghiên cứu cho thấy, 7 trong 11 nghiên cứu (63,6%) ghi nhận sự cải thiện đáng kể ở bệnh nhân IBS khi bổ sung men vi sinh so với nhóm dùng giả dược. Việc sử dụng men vi sinh đa chủng trong hơn 8 tuần mang lại hiệu quả rõ rệt hơn so với chỉ sử dụng một chủng. (02)

Tham khảo thêm bài viết: IBS – Hội chứng ruột kích thích

3. Giảm Cân

Thừa cân và béo phì liên quan đến sự thay đổi và giảm đa dạng vi khuẩn đường ruột. Men vi sinh giúp phòng ngừa béo phì và các bệnh chuyển hóa. Một nghiên cứu trên 210 người Nhật Bản cho thấy, tiêu thụ sữa lên men chứa Lactobacillus gasseri SBT2055 giúp giảm mỡ bụng sau 12 tuần. Tuy nhiên, công dụng giảm béo giảm khi ngừng dùng men vi sinh, nên cần sử dụng liên tục để duy trì hiệu quả. (03)

4. Giảm Viêm

Men vi sinh giúp giảm viêm bằng cách sửa chữa hàng rào biểu mô, ngăn chặn mầm bệnh và khôi phục cân bằng vi khuẩn có lợi. Chúng kích thích sản xuất axit béo chuỗi ngắn có đặc tính chống viêm và tổng hợp peptide kháng khuẩn. Men vi sinh còn tăng cường hoạt động của tế bào miễn dịch và sản xuất các cytokine điều hòa như interleukin-10 và TGF-b. (04)

5. Giúp hạn chế trạng thái Trầm Cảm, Lo Âu

Men vi sinh cải thiện triệu chứng trầm cảm và lo âu bằng cách tăng chỉ số serotonin và giảm dấu hiệu viêm. Vi khuẩn đường ruột liên kết với hệ thần kinh trung ương qua con đường thần kinh – nội tiết – miễn dịch, ảnh hưởng đến chức năng và hành vi của não. Sử dụng men vi sinh giúp cân bằng hệ vi sinh vật, tăng cường vi khuẩn có lợi và ngăn chặn vi khuẩn có hại, duy trì sự khỏe mạnh của trục thần kinh – ruột, giảm tình trạng lo âu và trầm cảm, hạn chế nguy cơ mắc các bệnh rối loạn nhận thức như Parkinson, Alzheimer. (05)

Xem thêm bài viết: Rối loạn tiêu hoá do stress làm cách nào khắc phục?

6. Hạ Huyết Áp

Men vi sinh đã được chứng minh là giúp hạ huyết áp ở bệnh nhân cao huyết áp (huyết áp trên 130/85 mmHg). Thử nghiệm cho thấy tiêu thụ ít nhất  10^11 đơn vị men vi sinh mỗi ngày có thể làm giảm đáng kể cả huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương khi sử dụng men vi sinh đa chủng trong ít nhất 8 tuần. (06)

7. Cải Thiện Hệ Thống Miễn Dịch

Hệ vi sinh đường ruột đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và duy trì hệ miễn dịch của cơ thể. Vi khuẩn hội sinh và men vi sinh giúp củng cố tính toàn vẹn của hàng rào ruột, thúc đẩy sự phát triển của hệ thống miễn dịch và duy trì sức đề kháng đường ruột. Đặc biệt, vi khuẩn Bacteroides fragilis và Bacillus có ảnh hưởng tích cực đến sự phát triển của mô bạch huyết đường ruột và hàng rào miễn dịch niêm mạc; là yếu tố thiết yếu cho sự đa dạng hóa gen globulin miễn dịch tại chỗ và toàn thân. (07)

Ghi chú: Các globulin miễn dịch là các kháng thể, có bản chất là glycoprotein, do các tế bào lympho B cũng như các tương bào tổng hợp khi cơ thể bị phơi nhiễm với các kháng nguyên, có vai trò giúp hệ thống miễn dịch nhận biết và vô hiệu hóa các tác nhân lạ như vi khuẩn hoặc virus. 

8. Chống Lão Hóa Da

Men vi sinh, đặc biệt là chủng Lactobacillus, được chứng minh có tác dụng chống lão hóa da. Lactobacillus plantarum HY7714 giúp bảo vệ nguyên bào sợi ở da khỏi tác động của tia UVB bằng cách ức chế biểu hiện metalloproteinase (MMP)-1, MMP-13, cũng như các hoạt động của MMP-2 và -9. Điều này giúp giảm số lượng, độ sâu và diện tích nếp nhăn trên da. (08)

9. Táo Bón

Men vi sinh giúp tăng cường sức đề kháng ruột và củng cố hàng rào bảo vệ đường ruột, từ đó cải thiện hoạt động tiêu hóa tại đại tràng, tăng lưu thông ruột và giảm tình trạng táo bón. Các nghiên cứu cho thấy, chủng Bifidobacteria lactis trong men vi sinh có khả năng điều trị táo bón, làm giảm đáng kể thời gian lưu thông trong lòng ruột và tăng tần suất đại tiện. (09) (10) (11)

10. Hạn chế sâu răng và viêm nướu

Mặc dù chưa có nhiều bằng chứng cụ thể, men vi sinh được cho là có tác dụng phòng ngừa sâu răng. Đánh giá tổng quan từ 7 nghiên cứu trên 1.715 người tham gia cho thấy, nhóm sử dụng men vi sinh ít có nguy cơ mắc bệnh sâu răng hơn.

Men vi sinh còn giúp củng cố hàng rào bảo vệ niêm mạc miệng, ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn có hại, giảm nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng và viêm nhiễm ở răng và nướu. (12)

11. Viêm Mũi Dị Ứng

Men vi sinh có thể giảm nguy cơ mắc viêm mũi dị ứng ở trẻ nhỏ. Trong 23 nghiên cứu trên 1.919 bệnh nhân, men vi sinh được ghi nhận giúp giảm triệu chứng viêm mũi dị ứng và cải thiện đáng kể điểm chất lượng cuộc sống (RQLQ) so với giả dược, đồng thời giảm kháng thể IgE đặc hiệu của kháng nguyên gây bệnh. (13)

12. Viêm Da Dị Ứng

Viêm da dị ứng là một rối loạn da mãn tính gây ngứa, thường xuất hiện ở trẻ sơ sinh từ 02 đến 06 tháng tuổi. Mặc dù liên quan đến dị ứng, nhưng không phải do dị ứng gây ra. Nhiều người trưởng thành có thể thoát khỏi tình trạng này khi còn nhỏ. Viêm da dị ứng là một dạng của bệnh eczema. (14)

Tác Dụng của Men Vi Sinh trong việc bảo vệ da

Các nghiên cứu sơ bộ cho thấy một số chủng men vi sinh có thể giúp giảm triệu chứng viêm da dị ứng. Trong tổng số 9 nghiên cứu trên 269 người trưởng thành, men vi sinh được chứng minh là có thể hữu ích trong việc giảm các triệu chứng viêm da dị ứng. (15)

Men vi sinh không chỉ có tác dụng tại chỗ mà còn đem lại tác dụng toàn thân, giúp củng cố hàng rào bảo vệ da, niêm mạc. Bổ sung men vi sinh là một trong những hình thức can thiệp sớm để củng cố và hỗ trợ hàng rào bảo vệ da, giúp hạn chế nguy cơ tiến triển thành viêm da dị ứng.

Ngoài ra, hệ vi sinh vật đường ruột  có mối liên quan mật thiết với tình trạng dị ứng; Hệ vi sinh giúp thúc đẩy sản xuất TGF miễn dịch loại Th1 – Một chất ức chế tình trạng viêm da dị ứng do Th2 gây ra.

Nghiên cứu về men vi sinh nhóm Lactobacillus GG đã ghi nhận giảm nguy cơ mắc bệnh viêm da dị ứng (chàm) ở trẻ em trong 7 năm đầu đời. 

13. Phòng Chống Dị Ứng

Probiotic đóng vai trò quan trọng trong hệ thống miễn dịch của cơ thể và góp phần phòng ngừa một số bệnh dị ứng. Nghiên cứu cho thấy trẻ sơ sinh được tiếp xúc với men vi sinh có nguy cơ mắc bệnh viêm da dị ứng thấp hơn, đặc biệt khi tiếp xúc với hỗn hợp men vi sinh. Tuy nhiên, tác dụng này đối với bệnh hen suyễn, viêm mũi dị ứng còn chưa rõ ràng. (14)

---

Tổng kết

Men vi sinh đóng vai trò quan trọng trong việc cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột, từ đó ảnh hưởng tích cực đến sức khỏe tổng thể của cơ thể. Đây không chỉ là một sản phẩm hữu ích cho hệ tiêu hóa mà còn có những ứng dụng rộng rãi trong nhiều khía cạnh khác của sức khỏe.

Từ việc cải thiện sức khỏe tiêu hóa, ngăn ngừa tiêu chảy và hỗ trợ điều trị tình trạng rối loạn như hội chứng ruột kích thích, đến việc giảm cân và ngăn ngừa bệnh béo phì, men vi sinh đã được chứng minh là có hiệu quả trong nhiều nghiên cứu và thử nghiệm. Hơn nữa, chúng còn có khả năng cải thiện hệ miễn dịch, giảm viêm, hỗ trợ tâm trạng và thậm chí làm giảm nguy cơ mắc các bệnh dị ứng như viêm da dị ứng và viêm mũi dị ứng.

Tóm lại, việc sử dụng men vi sinh đúng cách không chỉ giúp duy trì một đường ruột khỏe mạnh mà còn mang lại nhiều lợi ích to lớn cho sức khỏe tổng thể.

Men vi sinh và tinh bột kháng tự nhiên đều là hai yếu tố quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể của cơ thể. Mối liên quan giữa chúng là tinh bột kháng tự nhiên là một nguồn dinh dưỡng cho vi khuẩn có lợi trong men vi sinh.

Khi tiêu thụ tinh bột kháng, vi khuẩn có lợi sẽ chuyển hóa nó thành các chất dinh dưỡng có lợi cho cơ thể, bao gồm axit béo chuỗi ngắn, một loại chất dinh dưỡng quan trọng cho sức khỏe đường ruột. Điều này củng cố mối quan hệ tương hỗ giữa men vi sinh và tinh bột kháng tự nhiên trong việc duy trì cân bằng và sức khỏe của hệ vi sinh đường ruột.