Viêm đại tràng co thắt – Nguyên nhân – Triệu chứng – Điều trị

Viêm đại tràng co thắt – một rối loạn chức năng của đại tràng, là bệnh lý không gây tổn thương thực thể nhưng lại biểu hiện qua nhiều triệu chứng khó chịu và đa dạng. Từ những cơn đau quặn bụng thường xuyên đến tình trạng đại tiện thất thường, viêm đại tràng co thắt không chỉ gây ra những bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.

Dù mức độ triệu chứng có thể dao động từ nhẹ đến nghiêm trọng, sự hiện diện liên tục của các triệu chứng này đòi hỏi người bệnh phải chú ý và tìm kiếm phương pháp điều trị phù hợp để cải thiện tình trạng sức khỏe.

---

Bệnh viêm đại tràng co thắt là gì?

Viêm đại tràng co thắt, hay còn được các Bác sĩ gọi là hội chứng ruột kích thích IBS (Irritable Bowel Syndrome – IBS); Là một bệnh lý của đại tràng xảy ra do rối loạn cơ năng, không xuất hiện tổn thương thực thể. Bệnh có tính chất dai dẳng, mãn tính và thường tái phát nhiều lần.

Tình trạng này phổ biến hơn ở nữ giới, thường gặp ở độ tuổi từ 20 đến 50. Mặc dù được đánh giá là lành tính do không gây tổn thương thực thể, viêm đại tràng co thắt vẫn là một bệnh khó điều trị dứt điểm. Hiện tại, phương pháp điều trị chủ yếu là sử dụng thuốc kết hợp với điều chỉnh lối sống lành mạnh nhằm kiểm soát triệu chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Dù không đe dọa đến tính mạng, viêm đại tràng co thắt ảnh hưởng nhiều đến hiệu suất lao động, sinh hoạt, học tập, và giấc ngủ của người bệnh. Nếu không được kiểm soát kịp thời, bệnh có thể dẫn đến suy nhược, sụt cân, và tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ.

Các bạn có thể tìm hiểu chi tiết về bệnh viêm đại tràng co thắt TẠI ĐÂY

Một số triệu chứng thường gặp của viêm đại tràng co thắt

Viêm đại tràng co thắt, hay hội chứng ruột kích thích (IBS), biểu hiện qua nhiều triệu chứng đa dạng với mức độ từ nhẹ đến nghiêm trọng. Bệnh tiến triển dai dẳng, mãn tính và thường tái đi tái lại. Triệu chứng điển hình của viêm đại tràng co thắt bao gồm đau bụng, tiêu chảy hoặc táo bón.

Các triệu chứng thường gặp của bệnh viêm đại tràng co thắt:

1. Tiêu chảy hoặc táo bón: Một số trường hợp có thể xen kẽ giữa táo bón và tiêu chảy.
2. Khó chịu và chướng bụng: Người bệnh thường cảm thấy bụng căng đầy và khó chịu.
3. Đau bụng: Đau thường xuất hiện ở vùng giữa bụng.
4. Cảm giác đi vệ sinh không hết: Người bệnh cảm thấy vẫn còn chất thải sau khi đi vệ sinh.
5. Đầy hơi: Bụng có cảm giác căng đầy hơi.
6. Ăn uống kém: Cảm giác chán ăn và ăn uống không ngon miệng.
7. Phân mềm, lỏng và có chất nhầy: Phân có thể chứa chất nhầy.

Nếu các triệu chứng này xuất hiện ít nhất 3 ngày mỗi tháng và kéo dài liên tục trong 6 tháng, có thể chẩn đoán xác định viêm đại tràng co thắt. Đặc điểm điển hình của bệnh là tính dai dẳng, mãn tính và tái phát.

Triệu chứng ở mức độ bệnh lý nhẹ cho đến trung bình

Nhiều nghiên cứu cho thấy hầu hết các trường hợp viêm đại tràng co thắt khi thăm khám đều ở mức độ nhẹ đến trung bình. Tuy nhiên, dấu hiệu bệnh có thể nghiêm trọng hơn ở một số người, như:

1. Suy nhược và sụt cân: Bệnh nhân có thể giảm cân và cảm thấy mệt mỏi.
2. Thiếu máu: Giảm hấp thu sắt và vi chất dinh dưỡng dẫn đến thiếu máu.
3. Lo lắng và căng thẳng: Tâm lý bệnh nhân có thể bị ảnh hưởng, gây lo lắng và căng thẳng quá mức.

Xem thêm bài viết: Tìm hiểu về bệnh viêm đại tràng co thắt

Triệu chứng bệnh lý nghiêm trọng cần chú ý

Người bệnh có thể gặp tình trạng nghiêm trọng khi xuất hiện các triệu chứng sau:

1. Chảy máu trực tràng: Xuất hiện máu khi đi vệ sinh.
2. Tiêu chảy vào ban đêm: Tiêu chảy không kiểm soát, đặc biệt vào ban đêm.
3. Khó nuốt thức ăn: Gặp khó khăn trong việc nuốt.
4. Thiếu máu do thiếu sắt: Thiếu máu do không hấp thu đủ sắt.
5. Sụt cân nhanh chóng: Giảm cân không rõ nguyên nhân.
6. Nôn nhiều: Nôn mửa liên tục.
7. Đi đại tiện nhiều lần trong ngày hoặc không đại tiện được trong nhiều ngày: Rối loạn thói quen đi vệ sinh.
8. Đau bụng thường xuyên và quặn thắt: Cơn đau không thuyên giảm.

Khi gặp các triệu chứng nghiêm trọng này, bệnh nhân cần ngay lập tức thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị sớm, nhằm ngăn ngừa biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến bệnh viêm đại tràng co thắt

Hiện nay, nguyên nhân chính xác gây viêm đại tràng co thắt (hội chứng ruột kích thích) vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã xác định được một số yếu tố nguy cơ chính có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh, bao gồm:

1. Rối loạn cảm giác của hệ thống thần kinh: Mối liên kết giữa ruột và não bị rối loạn, dẫn đến tăng mẫn cảm ruột. Điều này khiến người bệnh cảm nhận cơn đau và khó chịu một cách mạnh mẽ hơn bình thường.
2. Thụ thể cảm nhận của đại tràng không ổn định: Sự bất thường hoặc không ổn định trong các thụ thể cảm nhận của đại tràng có thể dẫn đến các triệu chứng khó chịu và rối loạn chức năng ruột.
3. Yếu tố tâm lý: Tâm lý lo lắng, rối loạn cảm xúc và stress trong công việc hoặc cuộc sống hàng ngày có thể làm tăng nguy cơ mắc viêm đại tràng co thắt.
4. Rối loạn nội tiết tố: Thường gặp nhiều ở phụ nữ, đặc biệt là trong các giai đoạn thay đổi hormone như kinh nguyệt, thai kỳ, hoặc mãn kinh.
5. Chế độ ăn uống không lành mạnh: Ăn uống không điều độ, tiêu thụ nhiều thực phẩm khó tiêu hoặc nhiều dầu mỡ có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh.
6. Sử dụng các chất kích thích: Việc sử dụng nhiều rượu, bia, thuốc lá, ma túy và các chất kích thích khác có thể làm tăng nguy cơ và làm nặng thêm các triệu chứng của viêm đại tràng co thắt.

Việc hiểu rõ các yếu tố nguy cơ này có thể giúp trong việc phòng ngừa và quản lý bệnh, đồng thời cung cấp cơ sở cho các phương pháp điều trị hiệu quả hơn.

03 phương pháp phổ biến hỗ trợ điều trị viêm đại tràng co thắt

Để kiểm soát các triệu chứng viêm đại tràng co thắt, bệnh nhân cần loại bỏ các yếu tố nguy cơ bằng cách áp dụng chế độ ăn uống hợp lý, duy trì sinh hoạt lành mạnh và giảm lo âu, căng thẳng.

1. Tạo thói quen sinh hoạt hợp lý và ăn uống lành mạnh

Một chế độ ăn uống lành mạnh có thể giúp kiểm soát triệu chứng viêm đại tràng co thắt. Những thực phẩm cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng và giúp nhuận tràng nên được khuyến khích bao gồm:

• Tinh bột kháng tự nhiên: Các loại thực phẩm như chuối chưa chín, khoai tây nguội, và các loại đậu chứa tinh bột kháng tự nhiên có thể cải thiện chức năng đường ruột và giảm triệu chứng viêm đại tràng co thắt.
• Bột yến mạch: Giàu chất xơ, giúp cải thiện chức năng tiêu hóa.
• Thực phẩm giàu protein: Thịt, cá, trứng, và sữa không chứa lactose cung cấp dinh dưỡng cần thiết.
• Uống nhiều nước: Đảm bảo uống đủ 2 lít nước mỗi ngày để duy trì độ ẩm cho cơ thể.
• Sữa chua: Tốt cho vi khuẩn đường ruột, giúp cân bằng hệ vi sinh.
• Trái cây và rau xanh: Bổ sung chất xơ và vitamin cần thiết.

Ngoài ra, hạn chế tối đa các thực phẩm chứa Sorbitol, khó tiêu hóa, thức ăn sẵn nhiều dầu mỡ và thức uống có cồn.

2. Giảm căng thẳng, stress

Để ngăn ngừa và giảm triệu chứng viêm đại tràng co thắt, các biện pháp giúp giảm lo âu và stress rất quan trọng:

• Tập hít thở sâu: Giúp ổn định tâm lý và cải thiện nhu động ruột.
• Tập thể dục hàng ngày: Các hoạt động như yoga và thiền có thể giúp giảm căng thẳng.

Có thể bạn quan tâm: Rối loạn tiêu hoá do stress làm cách nào khắc phục?

3. Điều trị bằng thuốc

Nếu các triệu chứng nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng các loại thuốc điều trị triệu chứng như:

• Thuốc chống co thắt đại tràng: Giảm các cơn co thắt và đau bụng.
• Thuốc nhuận tràng: Giảm táo bón và ổn định nhu động ruột.
• Thuốc chống trầm cảm: Giúp ổn định tâm lý cho người bị viêm đại tràng co thắt.
• Thuốc cầm tiêu chảy: Làm chậm sự co bóp của cơ ruột và kiểm soát tiêu chảy.

Kết hợp các biện pháp điều chỉnh lối sống và sử dụng thuốc khi cần thiết, cùng với bổ sung các loại thực phẩm chứa tinh bột kháng tự nhiên, có thể giúp kiểm soát hiệu quả triệu chứng viêm đại tràng co thắt và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.

Một số xét nghiệm và chẩn đoán về bệnh viêm đại tràng co thắt

Viêm đại tràng co thắt cần được bác sĩ chuyên môn khám và đánh giá cẩn thận để loại trừ các bệnh lý ác tính hoặc nguy hiểm khác của hệ tiêu hóa. Hiện nay, với sự phát triển của y học, nhiều xét nghiệm đã giúp theo dõi và loại trừ các bệnh lý nguy hiểm như nhiễm khuẩn đường ruột, ung thư đại tràng, và viêm đại tràng xuất huyết mãn tính. Các xét nghiệm chẩn đoán viêm đại tràng co thắt bao gồm:

1. Nội soi trực tràng hoặc đại tràng: Giúp kiểm tra trực tiếp niêm mạc ruột và phát hiện các bất thường, như viêm loét hoặc khối u.
2. Xét nghiệm phân: Được thực hiện để tìm kiếm dấu hiệu của nhiễm trùng, máu ẩn, hoặc các yếu tố bất thường khác trong phân.
3. Sinh thiết mô học: Mẫu mô từ niêm mạc đại tràng được lấy ra và phân tích dưới kính hiển vi để xác định sự hiện diện của viêm, nhiễm trùng, hoặc các tế bào bất thường.
4. Xét nghiệm máu: Được sử dụng để kiểm tra các dấu hiệu viêm nhiễm, thiếu máu hoặc các rối loạn khác.

Dấu hiệu nhận biết bệnh viêm đại tràng cấp tính

Dấu hiệu của viêm đại tràng co thắt rất đa dạng và thường tái phát nhiều lần, ảnh hưởng đến tâm lý và sinh hoạt của người bệnh. Một số triệu chứng bao gồm đau bụng, rối loạn tiêu hóa như tiêu chảy hoặc táo bón, và cảm giác đầy hơi.

Nếu gặp các dấu hiệu viêm đại tràng cấp tính, người bệnh nên đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời. Chẩn đoán chính xác và điều trị sớm không chỉ giúp kiểm soát triệu chứng mà còn ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

Kết luận

Viêm đại tràng co thắt, hay hội chứng ruột kích thích (IBS), là một rối loạn chức năng tiêu hóa mãn tính, gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như đau bụng, tiêu chảy, táo bón và đầy hơi. Mặc dù không gây tổn thương thực thể và không đe dọa tính mạng, bệnh này vẫn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Việc kiểm soát viêm đại tràng co thắt đòi hỏi một kế hoạch toàn diện, bao gồm thay đổi lối sống, chế độ ăn uống lành mạnh và, khi cần thiết, sử dụng thuốc điều trị triệu chứng.

Một phương pháp hiệu quả để hỗ trợ quản lý viêm đại tràng co thắt là bổ sung tinh bột kháng tự nhiên vào khẩu phần ăn hàng ngày. Tinh bột kháng, có trong các thực phẩm như chuối chưa chín, khoai tây nguội, và các loại đậu, giúp cải thiện chức năng đường ruột, tăng cường vi khuẩn có lợi trong hệ tiêu hóa và giảm triệu chứng của bệnh. Tích hợp tinh bột kháng vào chế độ ăn không chỉ giúp duy trì sự ổn định của đường ruột mà còn góp phần nâng cao sức khỏe tổng thể.

Khuyến khích mỗi người bệnh bổ sung các nguồn tinh bột kháng tự nhiên này trong bữa ăn hàng ngày để tận dụng lợi ích dinh dưỡng và hỗ trợ quá trình điều trị viêm đại tràng co thắt một cách hiệu quả hơn. Hãy bắt đầu thay đổi thói quen ăn uống của bạn ngay hôm nay để đạt được một hệ tiêu hóa khỏe mạnh và cuộc sống chất lượng hơn.

Thông tin chi tiết xin vui lòng liên hệ:

Công ty Cổ phần Chăm sóc sức khỏe Đường ruột Việt Nam

• Địa chỉ: 22 ngách 1 Ng 111 Nguyễn Xiển, Hạ Đình, Thanh Xuân, Hà Nội 100000  (xem chỉ đường)
• Hotline: 1900.1040 – 0911.22.4444
• Email: info@suckhoeduongruot.com
• Fanpage: www.facebook.com/Drruot.vn
• YouTube: https://youtube.com/@tinhbotkhangdr.ruotvietnam