06 nhóm thực phẩm tốt cho hệ tiêu hóa

Hệ tiêu hóa đóng vai trò thiết yếu đối với sức khỏe của chúng ta bằng cách hấp thụ chất dinh dưỡng và loại bỏ chất thải. Các bệnh lý liên quan đến ruột và dạ dày ngày càng trở nên phổ biến, làm cho việc ăn gì tốt cho các cơ quan này trở thành mối quan tâm hàng đầu của mọi người.

Việc chọn lựa thực phẩm tốt cho ruột và dạ dày luôn là vấn đề quan trọng, đặc biệt đối với những người bị viêm loét ở các cơ quan này. Một chế độ ăn uống hợp lý không chỉ giúp cơ thể khỏe mạnh mà còn hỗ trợ hiệu quả trong việc điều trị bệnh. Hãy cùng tìm hiểu thêm về các thực phẩm tốt cho ruột và dạ dày trong bài viết sau đây.

---

Ruột và dạ dày có vai trò như thế nào trong hệ tiêu hóa?

Ruột và dạ dày đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong hệ tiêu hóa, mỗi cơ quan đảm nhận những chức năng cụ thể như sau:

Dạ dày:

1. Tiếp nhận và lưu trữ thức ăn: Sau khi thức ăn được nuốt xuống, dạ dày tiếp nhận và lưu trữ nó trong một khoảng thời gian ngắn.
2. Tiêu hóa cơ học: Dạ dày co bóp và nhào trộn thức ăn, giúp nó trở nên mịn hơn.
3. Tiêu hóa hóa học: Dạ dày tiết ra dịch vị chứa acid hydrochloric (HCl) và enzyme pepsin. HCl tạo môi trường acid giúp tiêu diệt vi khuẩn và tạo điều kiện cho pepsin phân giải protein thành các peptide ngắn.
4. Chuyển hóa thức ăn: Sau khi thức ăn được tiêu hóa sơ bộ thành chất lỏng nhão gọi là chyme, dạ dày từ từ đẩy chyme xuống ruột non.

Ruột:

Ruột non:

1. Tiêu hóa tiếp tục: Tại tá tràng (phần đầu của ruột non), chyme được trộn lẫn với dịch tụy và mật từ gan. Các enzyme tiêu hóa từ tụy phân giải carbohydrate, protein, và lipid, trong khi mật giúp nhũ tương hóa chất béo.
2. Hấp thụ chất dinh dưỡng: Ruột non có cấu trúc gấp nếp với các nhung mao và vi nhung mao, tạo ra diện tích bề mặt lớn giúp hấp thụ hiệu quả các chất dinh dưỡng vào máu.
3. Vận chuyển: Sau khi chất dinh dưỡng được hấp thụ, các chất còn lại tiếp tục được chuyển đến ruột già.

Ruột già:

1. Hấp thụ nước và muối: Ruột già hấp thụ phần lớn nước và muối từ chất lỏng còn lại, biến nó thành phân rắn.
2. Tạo thành và lưu trữ phân: Phân được hình thành và lưu trữ trong trực tràng cho đến khi được loại bỏ qua hậu môn.
3. Vi khuẩn cộng sinh: Ruột già chứa nhiều vi khuẩn có ích giúp phân giải các chất không tiêu hóa được và tổng hợp một số vitamin.

Dạ dày là nơi tiêu hóa cơ học và hóa học sơ bộ thức ăn, trong khi ruột (đặc biệt là ruột non) là nơi tiêu hóa tiếp tục và hấp thụ hầu hết các chất dinh dưỡng. Ruột già chịu trách nhiệm hấp thụ nước và muối, tạo thành và loại bỏ phân. Cả hai cơ quan này đều phối hợp chặt chẽ để đảm bảo quá trình tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng diễn ra hiệu quả.

Có thể bạn quan tâm: Vì sao hệ tiêu hóa ảnh hưởng đến sức đề kháng?

06 nhóm thực phẩm tốt cho ruột và dạ dày

Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp cho ruột và dạ dày là điều cần thiết để cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể và giảm thiểu các triệu chứng rối loạn tiêu hóa. Để đạt được điều này, bạn nên nắm vững các nhóm thực phẩm thiết yếu. Dưới đây là một số gợi ý về lựa chọn thực phẩm tốt cho ruột và dạ dày theo từng nhóm dưỡng chất:

Nhóm Tinh Bột

Bạn có biết rằng cách sử dụng nhóm thực phẩm tinh bột có thể ảnh hưởng trực tiếp đến tình trạng đau dạ dày của bạn? Hãy lựa chọn những món ăn như cơm, cháo được chế biến trực tiếp, nấu kỹ và mềm để dễ tiêu hóa hơn. Đặc biệt, hạn chế những thực phẩm có tinh bột lên men như bún, phở hoặc những món ăn có kết cấu quá cứng như cơm khô, cơm cháy.

Nhóm Chất Xơ

Chất xơ không chỉ giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn mà còn hạn chế tình trạng táo bón. Khi bổ sung chất xơ, hãy ưu tiên những loại rau củ tươi và non. Chúng có hàm lượng chất xơ phù hợp và không quá khó để tiêu hóa, giúp bảo vệ niêm mạc đường tiêu hóa của bạn.

Nhóm Chất Béo

Thiếu hụt chất béo có thể làm giảm hiệu quả hấp thu dinh dưỡng, đặc biệt là các vitamin tan trong dầu như A, D, E, K. Vậy làm sao để chọn đúng loại chất béo tốt cho cơ thể? Hãy tìm hiểu ngay để biết những thực phẩm giàu chất béo lành mạnh mà bạn nên thêm vào chế độ ăn uống hàng ngày.

Có thể bạn sẽ quan tâm: Hệ tiêu hóa kém ảnh hưởng đến hấp thu dinh dưỡng thế nào?

Nhóm Chất Đạm

Chất đạm là dưỡng chất rất cần thiết cho cơ thể, nhưng lựa chọn nguồn protein lành mạnh cũng không kém phần quan trọng. Các loại thịt đỏ như thịt bò, thịt cừu, thịt dê mặc dù giàu đạm nhưng cần cân nhắc hạn chế tiêu thụ để giảm gánh nặng cho dạ dày. Bạn có biết những nguồn protein nào là tốt nhất? Khám phá ngay!

Nhóm Vitamin và Khoáng Chất

Vitamin và khoáng chất không chỉ thúc đẩy quá trình làm lành niêm mạc đường tiêu hóa mà còn giúp duy trì sức khỏe tổng thể. Đừng quên bổ sung đầy đủ nhóm chất này từ những nguồn thực phẩm đa dạng.

Hệ Vi Khuẩn Có Lợi

Điều bạn ăn vào có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hệ vi khuẩn có lợi trong ruột. Một hệ lợi khuẩn tốt giúp ngăn ngừa các bệnh mạn tính về tim mạch, đái tháo đường và giảm viêm, đồng thời giúp duy trì cân nặng khỏe mạnh. Bạn có tò mò muốn biết thêm về những thực phẩm hỗ trợ hệ vi khuẩn có lợi không?

08 loại thực phẩm tốt cho dạ dày và ruột

Rau Lá Xanh

Rau lá xanh như rau bina và cải xoăn cung cấp lượng chất xơ tuyệt vời cùng với các chất dinh dưỡng thiết yếu như folate, vitamin C, vitamin K và vitamin A. Chất xơ từ rau xanh thúc đẩy sự phát triển của hệ vi khuẩn có lợi trong đường ruột, cải thiện chức năng tiêu hóa và sức khỏe tổng thể.

Đậu Hà Lan

Đậu Hà Lan là nguồn cung cấp chất xơ tuyệt vời. Một cốc đậu Hà Lan cung cấp khoảng 8,6g chất xơ, trong đó gần 6g là chất xơ không hòa tan, giúp nâng cao và cải thiện quá trình tiêu hóa, đồng thời cũng giúp giảm thiểu nguy cơ táo bón.

Ngũ Cốc Nguyên Hạt

Ngũ cốc nguyên hạt là nguồn cung cấp tinh bột lành mạnh và chất xơ, giúp duy trì năng lượng bền bỉ và ổn định. Chúng được khuyến khích bổ sung vào chế độ ăn uống lành mạnh của mỗi người nhờ vào khả năng cung cấp không chỉ carbohydrate mà còn protein, giúp duy trì và phát triển khối lượng cơ bắp. Một số loại ngũ cốc nguyên hạt phổ biến bao gồm bánh mì nguyên hạt, ngũ cốc, gạo lứt, yến mạch, hạt kê và quinoa.

Tìm hiểu thêm về nền tảng cho hệ tiêu hoá khoẻ mạnh, đẩy lùi rối loạn tiêu hoá TẠI ĐÂY

Các loại thực phẩm ít chất béo và giàu Protein lành mạnh

Protein lành mạnh hỗ trợ quá trình phục hồi sau tổn thương hoặc viêm nhiễm của thành ruột. Các nguồn protein ít chất béo như sữa ít béo, thịt nạc, trứng, thịt gia cầm và cá là những lựa chọn tốt. Đối với người ăn chay, các nguồn protein từ thực vật như đậu xanh, đậu đen, đậu trắng, đậu đỏ và sản phẩm từ đậu nành đều rất phù hợp. Chất đạm từ thịt gà và cá thường dễ tiêu hóa hơn và cách chế biến đơn giản hơn so với thịt đỏ.

Thực Phẩm Chứa Chất Béo Tốt

Chất béo omega-3, có trong cá hồi, cá thu, cá mòi và các loại hạt như hạt óc chó, hạt lanh và hạt chia, có tác dụng kháng viêm và rất có lợi cho người bị viêm loét dạ dày. Các chất béo dễ tiêu hóa từ dầu thực vật như dầu dừa và dầu ô liu cũng là những nguồn chất béo tốt cho cơ thể.

Sữa Chua

Sữa chua là nguồn thực phẩm giàu men vi sinh, hay probiotics, giúp duy trì hệ vi sinh vật có lợi trong đường ruột. Sữa chua không chỉ cải thiện hệ miễn dịch mà còn tăng cường hiệu quả phân giải và hấp thu dưỡng chất, hỗ trợ sức khỏe đường ruột.

Lê và Táo

Lê cung cấp chất xơ hòa tan và không hòa tan, giúp duy trì chức năng tiêu hóa và tạo khối phân. Một quả lê cỡ vừa chứa khoảng 100 calo và 5,5g chất xơ. Táo chứa pectin, một loại chất xơ hoạt động như prebiotic, nuôi dưỡng hệ vi sinh vật đường ruột và thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn có lợi.

Chuối

Chuối rất tốt cho hệ tiêu hóa nhờ hàm lượng kali cao, giúp bù đắp lượng điện giải thiếu hụt khi bị tiêu chảy hoặc nôn ói. Chuối cũng chứa chất xơ hòa tan pectin, có lợi cho người bị rối loạn tiêu hóa và táo bón.

Một số điểm cần chú ý khác ngoài việc lựa chọn thực phẩm

Bên cạnh việc chọn lựa thực phẩm lành mạnh, bạn đọc cũng nên chú ý đến một số thói quen trong ăn uống và sinh hoạt hàng ngày để duy trì sức khỏe tiêu hóa toàn diện. Dưới đây là những lưu ý chi tiết và khoa học hơn:

1. Ăn uống điều độ và đúng giờ

• Ăn uống đều đặn: Duy trì các bữa ăn đúng giờ giúp ổn định quá trình tiết axit trong dạ dày và giảm nguy cơ viêm loét dạ dày. Tránh ăn quá no hoặc để bụng quá đói, vì cả hai tình trạng này đều có thể gây hại cho niêm mạc dạ dày.
• Chia nhỏ khẩu phần ăn: Thay vì ăn ba bữa lớn trong ngày, hãy chia khẩu phần ăn của bạn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày để giảm áp lực lên hệ tiêu hóa và duy trì năng lượng ổn định.

2. Tuân Thủ Hướng Dẫn và chỉ định của Bác sĩ trong việc sử dụng thuốc

• Dùng thuốc đúng cách: Nếu bạn đang trong quá trình điều trị các bệnh lý tiêu hóa, hãy tuân thủ đúng hướng dẫn sử dụng thuốc của bác sĩ. Một số loại thuốc có thể tương tác với thực phẩm, làm giảm hiệu quả điều trị. Đặc biệt, tránh tự ý ngừng thuốc hoặc thay đổi liều lượng mà không có sự tư vấn của bác sĩ.

3. Phân bổ thời gian làm việc và nghỉ ngơi

• Quản lý căng thẳng: Căng thẳng thường xuyên có thể gây rối loạn tiêu hóa và làm trầm trọng thêm các triệu chứng như đau dạ dày, đầy hơi, và khó tiêu. Hãy đảm bảo có thời gian làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, áp dụng các phương pháp giảm stress như thiền, yoga, hoặc hít thở sâu.
• Ngủ đủ giấc: Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi và duy trì sức khỏe tiêu hóa. Cố gắng ngủ đủ 7-8 giờ mỗi đêm để cơ thể có thời gian nghỉ ngơi và phục hồi.

4. Thường xuyên tập thể dục

• Hoạt động thể chất: Tập thể dục thường xuyên giúp cải thiện nhu động ruột, giảm nguy cơ táo bón và tăng cường sức khỏe tiêu hóa. Các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe, hoặc yoga có thể giúp kích thích hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả.
• Cải thiện tuần hoàn máu: Tập thể dục không chỉ tốt cho tiêu hóa mà còn cải thiện tuần hoàn máu, giúp cơ thể hấp thu dinh dưỡng tốt hơn và đào thải chất độc hiệu quả hơn.

Việc duy trì sức khỏe tiêu hóa không chỉ phụ thuộc vào lựa chọn thực phẩm mà còn cần sự điều chỉnh trong lối sống và thói quen hàng ngày. Ăn uống điều độ, tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, quản lý căng thẳng và duy trì hoạt động thể chất thường xuyên là những yếu tố quan trọng giúp bạn có một hệ tiêu hóa khỏe mạnh và toàn diện.

---

Kết Luận

Trên đây là những gợi ý cho thắc mắc về việc ăn gì tốt cho ruột và dạ dày mà Sức khỏe đường ruột đã tổng hợp lại. Hy vọng bài viết này đã bổ sung phần nào kiến thức hữu ích cho các bạn. Ngoài ra, để nâng cao sức khỏe đường ruột, bạn nên cân nhắc sử dụng thêm các sản phẩm tinh bột kháng tự nhiên. Tinh bột kháng là một loại carbohydrate không bị tiêu hóa trong ruột non mà lên men trong ruột già, giúp nuôi dưỡng hệ vi khuẩn có lợi và cải thiện chức năng tiêu hóa. Các thực phẩm giàu tinh bột kháng bao gồm chuối xanh, khoai lang, gạo lứt, yến mạch và các loại đậu.

Sử dụng tinh bột kháng không chỉ giúp duy trì hệ vi khuẩn đường ruột khỏe mạnh mà còn có thể cải thiện cảm giác no lâu, kiểm soát đường huyết và hỗ trợ quá trình giảm cân. Hãy bổ sung các loại thực phẩm này vào chế độ ăn hàng ngày để đạt được lợi ích tối ưu cho sức khỏe tiêu hóa của bạn.

Công ty Cổ phần Chăm sóc sức khỏe Đường ruột Việt Nam

• Địa chỉ: 22 ngách 1 Ng 111 Nguyễn Xiển, Hạ Đình, Thanh Xuân, Hà Nội 100000 (xem chỉ đường)
• Hotline: 1900.1040 – 0911.22.4444
• Email: info@suckhoeduongruot.com
• Website: www.suckhoeduongruot.com – www.tinhbotkhang.vn
• Fanpage: www.facebook.com/Drruot.vn
• YouTube: https://youtube.com/@tinhbotkhangdr.ruotvietnam