Lợi khuẩn đường ruột và những tác động không ngờ với não bộ

Thông qua trục não ruột, lợi khuẩn đường ruột sẽ bảo vệ sức khỏe não bộ. Qua đó, chúng sẽ giúp giảm thiểu tỷ lệ mắc một số bệnh như Alzheimer, trầm cảm, lo âu. Lợi khuẩn hay probiotics là những vi khuẩn sống mang lại lợi ích sức khỏe cho con người, đặc biệt với ruột cơ thể. Chúng sẽ thay đổi thành phần của vi khuẩn đường ruột hoặc hoạt động trao đổi chất của vi khuẩn hiện có. Ngoài những tác động tích cực lên hệ tiêu hóa, lợi khuẩn đường ruột cũng có mối quan hệ chặt chẽ với não bộ.

---

Mối quan hệ giữa lợi khuẩn đường ruột và não bộ

Mối quan hệ giữa lợi khuẩn đường ruột và não bộ thể hiện qua trục não-ruột. Trục này tạo kết nối vật lý và hóa học giữa ruột và não thông qua hàng triệu dây thần kinh và tế bào thần kinh.

Những sợi dây thần kinh này trải dọc từ ruột đến não, cho phép truyền tải thông tin hai chiều giữa hai hệ thống. Trong hàng triệu dây thần kinh đó, lợi khuẩn đường ruột có thể giao tiếp với não bộ thông qua dây thần kinh vagus, một trong những con đường chính của hệ thần kinh phó giao cảm. 

Bên cạnh đó, lợi khuẩn đường ruột còn sản xuất nhiều hóa chất thần kinh như serotonin, dopamine và gamma-aminobutyric acid (GABA). Những hóa chất này có vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh tâm trạng và cảm xúc.

Lợi khuẩn đường ruột giúp phòng ngừa các bệnh về não

Lợi khuẩn (probiotics) đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa các bệnh về não thông qua nhiều cơ chế phức tạp. Dưới đây là những vai trò chính của lợi khuẩn đường ruột trong việc bảo vệ sức khỏe não bộ và phòng ngừa các bệnh liên quan.

Giảm khả năng bị Alzheimer và những bệnh thoái hóa thần kinh

Lợi khuẩn giúp giảm viêm toàn thân, bao gồm hiện tượng viêm ở não, một nguyên nhân gây ra các bệnh về não. Lợi khuẩn có thể giúp giảm sự tích tụ mảng bám amyloid trong não, một protein liên quan đến bệnh Alzheimer.

Lợi khuẩn đường ruột cũng sản xuất butyrate qua quá trình lên men chất xơ. Butyrate có tác dụng bảo vệ hàng rào máu-não và có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa. Điều này giúp bảo vệ não khỏi tổn thương do viêm.

Cuối cùng, lợi khuẩn đường ruột còn giúp điều hòa hệ miễn dịch, giảm nguy cơ viêm nhiễm và phản ứng miễn dịch bất thường. Hệ miễn dịch cân bằng là một yếu tố quan trọng trong việc phòng ngừa những bệnh thoái hóa thần kinh.

Có thể bạn quan tâm: Lợi khuẩn đường ruột – Bí quyết cho sức khỏe tiêu hóa

Giảm trầm cảm và lo âu

Lợi khuẩn đường ruột có tầm ảnh hưởng nhất định đến hệ nội tiết. Cụ thể, chúng có khả năng điều chỉnh mức độ hormone căng thẳng như cortisol, qua đó giảm các triệu chứng lo âu và căng thẳng.

Bên cạnh đó, bằng cách cải thiện cân bằng vi sinh vật đường ruột và giảm viêm nhiễm, lợi khuẩn có thể giúp cải thiện tâm trạng, làm giảm triệu chứng trầm cảm. Một hệ vi sinh vật đường ruột khỏe mạnh cũng giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ. Đây là một yếu tố quan trọng trong việc duy trì tâm trạng tích cực và giảm lo âu.

Một số lợi khuẩn còn có khả năng sản xuất các chất dẫn truyền thần kinh như serotonin, dopamine và GABA. Những chất này đều đóng vai trò quan trọng trong chức năng não bộ và ảnh hưởng tới tâm trạng con người. Việc thiếu hụt các chất dẫn truyền thần kinh này có thể dẫn đến trầm cảm và lo âu.

Các cách giúp gia tăng lợi khuẩn đường ruột để tốt cho não

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc gia tăng lợi khuẩn đường ruột, từ đó có tác động tích cực đến sức khỏe não bộ. Dưới đây là các loại thực phẩm và thói quen ăn uống giúp gia tăng lợi khuẩn đường ruột:

Ăn thực phẩm giàu lợi khuẩn

Probiotics là những vi sinh vật sống có lợi cho đường ruột. Những thực phẩm lên men thường rất giàu lợi khuẩn đường ruột.

• Sữa chua: giàu vi khuẩn có lợi như Lactobacillus và Bifidobacterium.
• Kim chi: Món dưa muối truyền thống của Hàn Quốc chứa nhiều lợi khuẩn từ quá trình lên men.
• Dưa cải: Dưa cải lên men tự nhiên cung cấp một lượng lớn vi khuẩn có lợi.

Prebiotics là các loại chất xơ không tiêu hóa được trong đường ruột nhưng lại giúp nuôi dưỡng lợi khuẩn. Chúng ta có thể bổ sung qua việc hấp thụ những thực phẩm dưới đây:

• Chuối: Đặc biệt là chuối xanh chứa nhiều chất xơ prebiotic.
• Tỏi: Giàu inulin, một loại chất xơ prebiotic.
• Hành tây và tỏi tây: Cung cấp nhiều chất xơ inulin.
• Măng tây: Chứa inulin và chất xơ có lợi cho đường ruột.
• Yến mạch: Cung cấp beta-glucan, một loại chất xơ prebiotic.
• Lúa mạch: Cũng giàu beta-glucan và chất xơ prebiotic.

Ngoài ra, bổ sung chất xơ cũng là cách để gia tăng lợi khuẩn vì chất xơ là một nguồn dinh dưỡng quan trọng cho lợi khuẩn đường ruột. Có thể bổ sung chất xơ qua các loại rau xanh, đậu, quả mọng và các loại hạt như hạt chia, hạt bí ngô,…

Xem thêm về 05 loại thực phẩm chế biến sẵn mà bạn nên hạn chế sử dụng

Thói quen sinh hoạt lành mạnh

Ngoài việc thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, bạn cũng có thể gia tăng lợi khuẩn đường ruột thông qua việc:

• Uống bổ sung lợi khuẩn: Bổ sung lợi khuẩn có thể giúp cung cấp cho cơ thể bạn một lượng lớn vi khuẩn có lợi.
• Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục giúp cải thiện sức khỏe đường ruột và có thể làm tăng số lượng lợi khuẩn trong ruột.
• Giảm căng thẳng: Hãy tìm những cách lành mạnh để kiểm soát căng thẳng như yoga, thiền định hoặc dành thời gian tiếp xúc với thiên nhiên.

Bằng cách kết hợp các loại thực phẩm và đưa chúng vào chế độ ăn uống hàng ngày, bạn có thể cải thiện sự cân bằng lợi khuẩn. Từ đó, thói quen này sẽ giúp bạn hỗ trợ sức khỏe não bộ và giảm nguy cơ mắc các bệnh như trầm cảm và lo âu.

Những thực phẩm gây hại tới đường ruột

Hấp thụ các thực phẩm có hại cho vi sinh vật đường ruột có thể gây ra nhiều hậu quả tiêu cực đến sức khỏe não bộ. Một số thực phẩm có thể gây mất cân bằng lợi khuẩn đường ruột phải kể đến như:

• Đường tinh luyện và thực phẩm chế biến: Có thể gây tăng trưởng vi khuẩn gây hại.
• Chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa: Thường có trong đồ ăn nhanh và thực phẩm chiên rán.
• Đồ uống có cồn và caffeine quá mức: Có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sự cân bằng vi sinh vật.

Khi hấp thụ quá nhiều những thực phẩm này, lợi khuẩn sẽ gặp khó khăn trong việc hình thành và phát triển, nhường lại vị trí cho những vi khuẩn có hại. Vi khuẩn có hại có thể sản xuất các chất chuyển hóa độc hại như lipopolysaccharide (LPS), gây viêm và làm tổn thương tế bào não.

Ngoài ra, hệ vi sinh vật đường ruột bị mất cân bằng có thể dẫn đến rối loạn hệ miễn dịch. Hiện tượng này có thể làm gia tăng nguy cơ viêm nhiễm và các bệnh tự miễn. Mất cân bằng vi sinh đường ruột còn có thể gây ra phản ứng viêm toàn thân, dẫn đến sự phát triển của các cytokine gây viêm.

Từ viêm toàn thân có thể dẫn đến viêm thần kinh. Bệnh này có thể làm tổn thương tế bào não và góp phần vào sự phát triển của các bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer và Parkinson.

Vai trò của tinh bột kháng trong việc nuôi dưỡng lợi khuẩn đường ruột

Ngoài áp dụng chế độ sinh hoạt ăn uống lành mạnh, hạn chế sử dụng những thực phẩm chế biến, đồ uống có cồn, cafein, tinh bột kháng cũng là giải pháp giúp nuôi dưỡng lợi khuẩn trong cơ thể. Tinh bột kháng Dr. Ruột của Công ty Cổ phần Chăm sóc Sức khỏe Đường ruột Việt Nam là một trong những sản phẩm tiên phong tại Việt Nam trong việc cung cấp tinh bột kháng cho cả người và lợi khuẩn.

Tinh bột kháng hay tinh bột đề kháng là một loại carbohydrate không bị phân hủy thành đường trong quá trình tiêu hóa. Do đó, nó là một nguồn bổ sung hữu hiệu cho hệ lợi khuẩn đường ruột. Tinh bột kháng tuy khác chất xơ nhưng lại hoạt động giống như chất xơ, đồng thời cung cấp ít calo hơn so với tinh bột thông thường.

---

Kết luận

Nhìn chung, lợi khuẩn đường ruột giúp cải thiện sức khỏe não bộ thông qua trục não ruột. Để đảm bảo hiệu quả cho chức năng này của, người dùng nên hình thành thói quen ăn uống lành mạnh hoặc bổ sung tinh bột khoáng để làm chắc khỏe hệ vi sinh đường ruột.

Công ty Cổ phần Chăm sóc sức khỏe Đường ruột Việt Nam

• Địa chỉ: S22 ngách 1 Ng 111 Nguyễn Xiển, Hạ Đình, Thanh Xuân, Hà Nội 100000 (xem chỉ đường)
• Hotline: 1900.1040 – 0911.22.4444
• Email: info@suckhoeduongruot.com
• Website: www.suckhoeduongruot.com – www.tinhbotkhang.vn
• Fanpage: www.facebook.com/Drruot.vn
• YouTube: https://youtube.com/@tinhbotkhangdr.ruotvietnam